ระบบไหลเวียนโลหิต เป็นระบบที่นำสารเข้าและออกจากเซลล์ สามารถช่วยในการรักษาระดับอุณหภูมิ ความเป็นกรด-เบส ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการรักษาดุลยภาพของร่างกาย ระบบไหลเวียนโลหิตในสิ่งมีชีวิต
ระบบหมุนเวียนเลือด มีองค์ประกอบ 3 ประการ คือ
1.
เลือด ทำหน้าที่ลำเลียงสารต่างๆ ไปทั่วร่างกาย2.
หลอดเลือด ทำหน้าที่ขนส่งเลือด3.
ประเภทของระบบไหลเวียนโลหิต
ระบบไหลเวียนโลหิต เป็นระบบที่นำสารเข้าและออกจากเซลล์ สามารถช่วยในการรักษาระดับอุณหภูมิ ความเป็นกรด-เบส ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการรักษาดุลยภาพของร่างกาย ระบบไหลเวียนโลหิตในสิ่งมีชีวิตแบ่งได้เป็น 3 ประเภท เรียงตามลำดับจากเรียบง่ายไปจนถึงซับซ้อนที่สุดดังนี้
1. ไม่มีระบบไหลเวียนโลหิต
2. ระบบไหลเวียนโลหิตแบบเปิด
3. ระบบไหลเวียนโลหิตแบบปิด
1. ไม่มีระบบไหลเวียนโลหิต
2. ระบบไหลเวียนโลหิตแบบเปิด
3. ระบบไหลเวียนโลหิตแบบปิด
สิ่งมีชีวิตที่ไม่มีระบบไหลเวียนโลหิต
ตัวอย่างสัตว์ที่ไม่มีระบบไหลเวียนโลหิต เช่น หนอนตัวแบน ไม่มีช่องว่างภายในลำตัว ตัวมีปากซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของระบบย่อยอาหาร ซึ่งแตกแขนงอย่างมาก ด้วยความแบนของตัว ทำให้อาหารที่ถูกย่อยเรียบร้อยแล้วสามารถแพร่เข้าสู่เซลล์อื่นๆ ได้อย่างทั่วถึงทุกเซลล์ นอกจากนี้ ในการแลกเปลี่ยนแก๊ส ออกซิเจนสามารถแพร่จากน้ำเข้าสู่เซลล์ได้ และเนื่องจากทุกเซลล์ได้สัมผัสกับสิ่งแวดล้อม จึงไม่ต้องอาศัยการลำเลียงน้ำและแก๊สออกซิเจน
ระบบไหลเวียนโลหิตแบบเปิดระบบไหลเวียนโลหิตแบบเปิด เป็นระบบที่มีการถ่ายสารในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบางชนิด เช่น พวกมอลลัสก์ อาร์โทรพอด ซึ่งเลือดไหลไปในช่องว่างที่เรียกว่า ฮีโมซีล เลือดที่ผสมกันกับสิ่งอื่น เรียกว่า ฮีโมลิมพ์ ซึ่งประกอบไปด้วยน้ำ เกลืออนินทรีย์ และสารอินทรีย์ต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการลำเลียงออกซิเจนด้วยสารที่เรียกว่า ฮีโมไซยานิน ซึ่งมีสีฟ้า
ระบบไหลเวียนโลหิตแบบปิดระบบไหลเวียนโลหิตแบบปิด มีอวัยวะที่สำคัญในระบบ คือ หัวใจ เลือด และหลอดเลือด
สัตว์ที่มีกระดูกสันหลังทุกชนิดมีระบบไหลเวียนแบบนี้ นอกจากนี้ ไส้เดือนดินและหมึกก็ยังมีระบบไหลเวียนโลหิตแบบนี้อีกด้วย ระบบนี้ เลือดจะไม่ไหลออกไปนอกหลอดเลือด ซึ่งประกอบไปก้วยอาืเทอรี่ เวนและหลอดเลือดฝอย
ระบบไหลเวียนโลหิตในปลาเป็นระบบไหลเวียนที่มีทิศทางเดียว คือหัวใจสูบฉีดเลือดไปที่เส้นเลือดฝอยที่เหงือกเพื่อแลกเปลี่ยนก๊าช หัวใจปลามีสองห้องและการไหลเวียนของเลือดมีทิศทางเดียวเลือดที่มีออกชิเจนสูงเคลื่อนตัวไปในส่วนต่างๆๆได้ช้าเนื่องจากไม่ผ่านหัวใจ ทั้งแรงดันเลือดและแรงดันน้ำลดลงมาก ปลามีวธีแก้ไขโดยการเคลื่อนที่ตลอดเวลา
สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำและสัตว์เลื้อยคลานมีระบบนี้เช่นกัน แต่หัวใจของสัตว์สองชนิดนี้ทำงานได้ไม่เต็มที่ โดยที่สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ มีหัวใจ 3 ห้อง กบมี3ห้องโดยเลือดออกจากหัวใจห้องเวนทริเคิลแยกเป็น2วงจรไปยังปอดและผิวหนังเพื่อแลกเปลี่ยนก๊าชแล้วเลือดที่มรออกชิเจนส฿งจะกลับเข้าสู้หัวใจอีกครั้ง
นกและสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมมีการแบ่งอยางชัดเจนระหว่างเลือดแดงกับเลือดดำ โดยแบ่งหัวใจออกเป็น 4 ห้องสมบรูณ์เลือกที่มีออกชิเจนสูงกับออกชิเจนต่ำจะยูแยกกัน และมีความดันเลือดสูง
ความแตกต่างระหว่างระบบเลือดแบบเปิดกับปิดคือระบบแบบปิดดีกว่าในแง่ที่มีปิมาตรในเลือดคงที่ สามารถควบคุมความเร็วในการไหลเวีนดเลือดได้ดี
